Magnolia

Nazwa magnolia pochodzi od francuskiego lekarza i botanika Pierre′a Magnola. Magnolie należą do rodziny magnoliowatych (Magnoliaceae), oprócz magnolii do rodziny tej należy tulipanowiec (Liriodendeon). Rośliny te występują w Azjii (Himalaje do Japonii i Jawy) na wschodzie Ameryki Północnej w Ameryce Środkowej i Południowej. Wśród magnolii wyróżniamy zarówno niskie krzewy do 3 metrów wysokości (Magnolia liliflora Nigra) jak i wysokie 30 metrowe drzewa (Magnolia acuminata). W warunkach klimatycznych Polski świetnie dają sobie radę magnolie o liściach opadających na zimę, istnieją też magnolie zimozielone (uprawione na zachodzie Europy). Liście są całobrzegie, duże, przylistki również duże otaczające pęd i często zrośnięte z ogonkiem liściowym. Cechą charakterystyczną u magnolii jest pozostawienie wyraźnej, wąskiej blizny po opadnięciu liścia. Kora jest szara i gładka, u magnolii lekarskiej ma właściwości lecznicze - działanie tonizujące. Magnolie posiadają płytki talerzowaty system korzeniowy. Kwiaty występują pojedynczo na gałązkach w zależności od odmiany różnią się kształtem i kolorem oraz ilością tepali. Kwiat jest obupłciowy z wolnymi słupkami oraz dużą ilością pręcików ułożonych spiralnie na wydłużonej osadce. Pyłek najczęściej przenoszony jest przez owady. Owoc zbiorowy złożony z mieszków, są różowe lub czerwone przed dojrzeniem, nie mniej atrakcyjne niż kwiaty! (Magnolia tripetala) Nasiona są kształtu fasolowatego. Do rodzaju magnolia należy około 80 gatunków drzew i krzewów. Magnolie to rośliny które dość łatwo się krzyżują, najpopularniejszy mieszaniec został uzyskany w 1820 roku przez francuza Soulange-Bodina. Była to spontaniczna krzyżówka magnolii nagiej i purpurowej, od hodowcy nadano jej nazwę Magnolia soulangeana (obecnie obowiązuje pisownia soulangiana). Pierwsze informacje o magnolii w Polsce pochodzą z XIXw. w katalogu Warszawskiego Ogrodu Botanicznego wymienione są dwa gatunki: Magnolia parasolowata i magnolia drzewiasta. Magnolie zostały wprowadzone do polskich arboretów w pierwszej połowie XIXw. do arboretum w Niedźwiedziu oraz do Arboretum Kórnickiego.

Stanowisko

Magnolie lubią miejsca słoneczne, ciepłe i osłonięte od wiatru. W ogrodach przydomowych magnolia najczęściej jest drzewem soliterowym, sadzonym pojedynczo na trawniku. Wtedy drzewo ma wystarczająco miejsca i wygląda bardzo efektownie. Magnolie nadają się do większych ogrodów, jednak posiadacze mniejszych ogrodów mogą pozwolić sobie na posadzenie jednej z mniejszych odmian osiągających do 3m wysokości. Wymagania glebowe Wymagają gleby żyznej próchnicznej i na przepuszczalnym podłożu, ciepłej, dostatecznie wilgotnej o odczynie kwaśnym (pH 5-6). Przed posadzeniem warto dodać do gleby torfu wysokiego, kwaśnego. Magnolie posadzone na glebach o odczynie zasadowym chorują i wolniej rosną, objawem jest chloroza- żółknięcie liści. Bezwzględnie należy unikać sadzenia magnolii na terenach gdzie pozostawiono wapienne resztki po budowie. Rośliny sadzimy mniej więcej na takiej głębokości na jakiej były posadzone w donicy. Nie należy mocno uciskać korzeni ponieważ może to doprowadzić do ich uszkodzenia i zamarcia całej rośliny. Po posadzeniu należy roślinę obficie podlać.

Pielęgnacja

Gleby wokół magnolii nie wolno przekopywać, ponieważ magnolie mają płytki system korzeniowy. Wskazane jest ściółkowanie liśćmi dębu, igliwiem sosnowym, torfem wysokim, korom sosnową. Ściółka polepsza warunki wilgotnościowe i temperaturowe. Wiosną od marca do czerwca warto nawozić nawozem wieloskładnikowym np. Azofoską co dwa tygodnie. Dostępne są już specjalne nawozy do magnolii, ważne jest to aby nawóz był fizjologicznie kwaśny (np. do iglaków, różaneczników) nie mogą zawierać wapnia. Magnolie nie wymagają cięcia, prof. Czekalski uważa, że jest ono wręcz szkodliwe ponieważ osłabia na rok lub dwa kwitnienie. Wycięcia wymagają jedynie chore lub uschnięte gałęzie.

Choroby i szkodniki magnolii

 Zaburzenia fizjologiczne:

 

• Chloroza liści - powodem może być zły odczyn gleby lub przesuszenie.
• Zwiększenie podatności na przemarzanie - wynik przenawożenia azotem.
• Osłabienie wzrostu - zbyt obfite nawożenie, przenawożone liście brunatnieją od brzegu
• Niekwitnienie magnolii - spowodowane przez przemarznięcie pąków kwiatowych
  

Choroby infekcyjne:

 

• Bakteryjna plamistość liści - choroba bakteryjna wywołana przez Pseudomonas syringae , na obu stronach liści w miejscach nerwów pojawiają się drobne ciemne, bardzo liczne plamy. Wokół ciemnych plam liść żółknie i ulega deformacji. Po zaobserwowaniu objawów należy opryskiwać co 7 dni preparatem Miedzian 50WP o stężeniu 0,3%.
• Szara pleśń - choroba powodowana przez grzyb Botrytis cinerea. Na płatkach kwiatowych pojawiają się wodniste brązowe plamy, mocno porażone pąki w ogóle się nie rozwijają. Aby zapobiegać tej chorobie nie należy zbyt gęsto sadzić roślin. Do zwalczania używamy preparatów Rovral Flo 255 SC w stężeniu 0,2%, Sumilex 500 SC w stężeniu 0,2%, Kaptan zawiesinowy 50WP- 0,2% i Sadoplon 75 WP- 0,2%. Opryski wykonujemy 2 razy co 7 dni.
• Zamieranie pędów - może być powodowane przez wyżej wymieniony grzyb lub grzyb z rodzaju Botryospheria. Od wierzchołka pędy brązowieją. Pędy należy wycinać i palić.
• Plamistość liści - powodowane przez grzyby Alternaria alternata, Cercospora magnoliae i Phyllosticta cookei. Na liściach pojawiają się okrągłe plamy. Opryski do dwóch razy preparatami Bravo 500SC- 0,2%, Chlortosip 500 SC- 0,2%, Rovral Flo 255 SC- 0,2%.
• Antraknoza - powodowana przez Glomerella cingulata. Na liściach pojawiają się okrągłe lub jajowate plamy koloru brązowego o równych brzegach. Czasami liść wokół plam żółknie. Liście ulegają deformacji. Nekroza może się pojawiać także na pędach. Porażone pędy należy wycinać. Zwalczanie chemiczne: trzy opryski co 7 dni przemiennie preparatami, Bravo 500 SC- 0,2%, Clortosip 500 SC- 0,2%, Gwarant 500 SC- 0,2% lub Dithane M-45 80 WP- 0,2%, Pencozeb 80 WP- 0,2% albo Folpan 80 WG- 0,1%.
• Parch magnolii - wywołany przez Elsinoe magnoliae. Czerwonobrązowe plamy na liściach z czerwonym środkiem. Zwalczanie jak wyżej.
• Rak pędów - grzyb Nectria cinnabarina atakuje rośliny zranione. Drobne czerwone kuliste owocniki. Chore pędy należy wycinać a rany smarować maścią Funaben 03 PA.
  

 

Szkodniki:

• Przędziorki - żerują na spodzie liści, nakłuwają i wysysają soki przez co liście mogą opadać już w lipcu lub sierpniu. Preparaty Apollo 500SC- 0,05%, Nissorun 050 EC- 0,1%. Opryskiwać od maja do końca lipca.
• Mszyce - wysysają soki z liści powodując ich deformację. Zwalczanie preparatami Mospilan 20 SP- 0,02%, Fastac 100 EC- 0,02%.
• Wciornastek różówek - szkodniki wysysają soki z liści i pąków kwiatowych. Tkanka w miejscach nakłuć wykrusza się, powstają dziury, wzdłuż nerwu głównego widoczne są nekrotyczne smugi. Zwalczanie: co 7 dni Fastac- 0,02% lub Methomex 200SL- 0,2%
  
  Stanisław Tomszak
  Artykuł napisałem w oparciu o literaturę fachową autorstwa prof. Mieczysława Czekalskiego do której odsyłam wszystkich bardziej zainteresowanych tematem czytelników.
  Mieczysław Czekalski,"LIŚCIASTE KRZEWY OZDOBNE", PWRiL, Poznań 2006.
  Mieczysław Czekalski, "MAGNOLIE", Plantpress, Kraków 2007.